Archeologiczne odkrycia w Piniowie

Zakończono prace wykopaliskowe prowadzone w podgliwickim Piniowie przez archeologów z Muzeum w Gliwicach. Badacze, którzy już w roku 2015 wykonali nieinwazyjne obserwacje wskazujące na funkcjonowanie w tym miejscu średniowiecznego grodu teraz mają na to materialne dowody. Odkryte zostały znaczące ilości tzw. grud polepy, czyli wysuszonej gliny, która stanowiła niegdyś wypełnienie drewnianych ścian budynków. Chociaż nie udało się rozpoznać całego założenia grodu, archeolodzy przypuszczają, że ślady gliny mogą być potwierdzeniem istnienia w Piniowie wieży rycerskiej bądź rezydencji należącej do lokalnych posiadaczy ziemskich. Ponadto w pobliżu fosy niegdyś otaczającej siedzibę odkryto liczne fragmenty glinianych naczyń oraz drobne przedmioty takie jak podkowa, żelazne gwoździe, element końskiego wędzidła, sprzączka do pasa czy grot bełtu do kuszy. Datowanie znalezisk wskazuje, że gród funkcjonował w podgliwickich okolicach na przełomie XIV i XV wieku. Prace archeologiczne, które naukowcy planują powtórzyć w przyszłym roku finansowane są ze środków Śląskiego Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków w Katowicach oraz Muzeum w Gliwicach.

Dagome iudex – po raz pierwszy w Polsce

W zeszłą sobotę, 23 lipca w Muzeum Narodowym w Gdańsku miał miejsce wernisaż wystawy Lux in Oriente – Lux ex Oriente. Polska i Stolica Apostolska – 1050 lat historii. To pierwsza w naszym kraju wystawa, która ma na celu prezentację początków oraz rozwoju chrześcijaństwa na ziemiach polskich poprzez pryzmat stosunków ze Stolicą Apostolską. Ekspozycja, podzielona odpowiednio na pięć części (Polska Piastów, Polska Jagiellonów, Rzeczpospolita Obojga Narodów, W niewoli – XIX w., Wiek XX – wiek krwi i chwały) przyjmuje formę narracji dotyczącej życia najbardziej charakterystycznych i sztandarowych postaci danej epoki, takich jak św. Wojciech, Jan III Sobieski, czy Jan Paweł II. Fenomenem są przede wszystkim prezentowane na wystawie eksponaty, które w znaczącej ilości prezentowane są po raz pierwszy nie tylko w Polsce, ale i w historii w ogóle. Odbiorcy mogą cieszyć się więc widokiem takich perełek jak Dagome iudex (najstarszy znany dokument donacyjny przekazujący państwo polskie pod opiekę Stolicy Apostolskiej), kapa i stuła Urbana VIII (jeden z nielicznych tego typu zabytków pochodzących sprzed 1800 r.), polski przekład bulli papieskiej Piusa IX (jedyny egzemplarz na świecie) oraz wiele innych. Wyjątkowa wystawa będzie dostępna dla oglądających do 20 października w Oddziale Zielona Brama Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Podwodne muzeum w Turcji

Burmistrz tureckiej gminy Bursa – Recep Altepe ogłosił, że planuje przekształcenie zatopionych w jeziorze Iznik ruin wczesnochrześcijańskiej bazyliki na podwodne muzeum archeologiczne. Trójnawowa świątynia, datowana na III w. n.e., a zatopiona najprawdopodobniej w wieku VIII, została przypadkowo odkryta dopiero w 2014 r. podczas lotniczych badań inwentaryzacyjnych zabytków regionu. Zważywszy na płytkie usytuowanie i zaledwie dwudziestometrowe położenie od linii brzegowej dziwił fakt, że została zauważona tak późno. Podczas badań archeologicznych odsłonięto antyczne grobowce oraz barwne mozaiki. Przypuszcza się, że ze względu na czas powstania i lokalizację (Iznik, dawna Nicea) to właśnie tu miał miejsce pierwszy sobór powszechny kościoła katolickiego zwołany przez Konstantyna Wielkiego w maju 325 r. Co ciekawe, ruiny pałacu wzniesionego przez cesarza znajdują się na dnie tego samego jeziora,
Dziś, po dwóch latach od głośnego znaleziska, ruiny mają przeobrazić się w najpiękniejsze podwodne muzeum archeologiczne, które przyciągnie gości z całego świata i wesprze turystykę kraju.

Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem na wystawie w Krakowie

Od tygodnia można oglądać ekspozycję obrazu Rembrandta Harmenszoona van Rijna (1606–1669) Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem w Arsenale Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. Obraz namalowany w 1638 r. należy do najważniejszych dzieł sztuki europejskiej w zbiorach polskich, a przy tym jest jednym z nielicznych, znanych olejnych pejzaży holenderskiego artysty. Do zbiorów Czartoryskich trafił dzięki francuskiemu malarzowi Janowi Piotrowi Norblinowi. Paryżanin w 1774 r., zaproszony przez rodzinę, przybył do Polski wraz z zakupionym w stolicy dziełem sztuki. W 2003 r. obraz przeszedł gruntowną konserwację polegającą m.in. na zdjęciu pociemniałego werniksu, usunięciu wtórnych retuszy czy uzupełnieniu ubytków warstwy malarskiej. Prace doprowadziły do przywrócenia dziełu pierwotnych kolorów, czytelności detali, pogłębiły jego perspektywę oraz wzmocniły głębię. Prezentacja, dostępna do końca października, ma być zapowiedzią zaplanowanej na przyszły rok wystawy wybranych zbiorów Muzeum Czartoryskich, w którym obecnie trwa generalny remont.

Renowacja w łódzkim Pałacu Poznańskich

W Pałacu Poznańskich, obecnej siedzibie Muzeum Miasta Łodzi, trwają prace mające na celu odnowienie czterech wielkoformatowych obrazów Samuela Hirszenberga, który był jednym z prekursorów sztuki żydowskiej w Polsce. Monumentalne obrazy zostały zaprojektowane w 1903 r. w Monachium jako elementy wystroju reprezentacyjnych sal tego obiektu i są unikatem na skalę światową. Zespół malowideł powstał w Łodzi i został namalowany na płótnach, które następnie scalono bezpośrednio ze ścianami wnętrz Pałacu Poznańskich. Te poddane renowacji, z Sali Jadalnej, szczęśliwie przetrwały okupację niemiecką i drobne zmiany w układzie przestrzennym budynku. Jednak ze względu na nietypowe podłoże i kruchość tynku, który wraz z upływem czasu ulega degradacji, niezbędne okazują się regularne prace nad poprawą stanu ich zachowania. To już trzecia konserwacja, chociaż po raz pierwszy prowadzona na tak dużą skalę (również finansową). Podjęte działania są częścią projektu „Bracia Hirszenbergowie – w poszukiwaniu ziemi obiecanej”, do którego należeć będzie unikalna wystawa monograficzna dotycząca artysty i jego rodzeństwa. Scenariusz ekspozycji przewiduje prezentację ponad 100 dzieł Hirszenbergów.

Podziel się tym artykułem!