1. Arrasy Wawelskie

Herby Polski i Litwy

Data emisji 23.12.1970



Arrasy wawelskie, kolekcja tkanin powstałych ok. 1550-1565 na zamówienie króla Zygmunta II Augusta do dekoracji sal i komnat Zamku Królewskiego na Wawelu i innych rezydencji królewskich. Jeden z najcenniejszych zbiorów arrasów w skali świata. Obecnie niemal jedyna pozostałość pierwotnego wyposażenia wnętrz zamku wawelskiego. Początkowo kolekcję króla tworzyło ok. 170 arrasów, z czego zachowały się 142. Arrasy wawelskie wykonano z użyciem złotych i srebrnych nici w warsztatach w Brukseli, m.in. W. i J. Kempeneerów, J. van Tiegena i N. Leyniersa.

Składają się z 3 serii figuralnych wykonanych wg kartonów M. Coxiena (Dzieje rajskie, Dzieje Noego, Dzieje wieży Babel), a także serie: pejzażowo-zwierzęcą, z herbami Polski i Litwy, z groteskami i inicjałami królewskimi oraz inne pojedyncze sztuki. Umierając bezpotomnie Zygmunt II August zapisał w testamencie swoją kolekcję Rzeczpospolitej. Królowie Zygmunt III i Władysław IV powiększyli ją, jednak z wojen szwedzkich wyszła znacznie uszczuplona. 1795 została zrabowana przez carat. Przechowywana w Rosji do czasu rewindykacji po 1921. 1939 wywieziona do Rumunii, po czym do Kanady. Na Wawel wróciła 1961.