Kraków - Kościół Mariacki - wnętrze - 1940-te

Lata 40-te XX wieku.

Kraków. Kościół Mariacki - wnętrze, prezbiterium, bez ołtarza Wita Stwosza.

Pocztówka cenna, ponieważ prezentuje widok prawie identyczny, jak na pocztówkach z lat 30-tych XX w., ale jednak to "prawie" robi dużą różnicę.

Na tej, okupacyjnej pocztówce nie ma ołtarza Wita Stwosza. Dlaczego? Otóż we wrześniu 1939 r. prof. Karol Estreicher chcąc uchronić ołtarz przed zniszczeniem, zdemontował figury i barkami spławił je Wisłą do Sandomierza. Przechowywano je w katedrze i seminarium duchownym. Dzięki donosowi informatora, Niemcy odnaleźli je i po rozpiłowaniu konstrukcji nośnej ołtarza (skrzyni i skrzydeł) wywieźli go do Berlina w październiku tego samego roku. Rzeźby zostały złożone w podziemiach zamku w Norymberdze, a konstrukcja nośna na zamku Wiesenthau. Przechowywany w wilgotnych piwnicach, został zaatakowany przez owady. Odnalazł go prof. Estreicher z pomocą Amerykanów, dzięki czemu ołtarz do Krakowa powrócił pociągiem w maju 1946. Konserwowany na Wawelu w latach 1946–1950, oddany do kościoła Mariackiego w 1957 r.

Kościół Mariacki (pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny), jeden z największych i najważniejszych, po Katedrze Wawelskiej, kościół Krakowa.

Jest kościołem gotyckim, budowanym w XIV i XV wieku. Położony jest przy północno-wschodnim narożniku Rynku Głównego.

W 1443 (lub 1442) roku miało miejsce silne trzęsienie ziemi, które spowodowało runięcie sklepienia świątyni.

W pierwszej połowie XV wieku dobudowano kaplice boczne. W tym też czasie podwyższona została wieża północna, przystosowana do pełnienia funkcji strażnicy miejskiej. W 1478 cieśla Matias Heringkan pokrył wieże hełmem. Na nim, w 1666, umieszczono złoconą koronę.

W końcu XV wieku świątynia Mariacka wzbogaciła się o arcydzieło rzeźbiarskie późnego gotyku – Ołtarz Wielki – dzieło Wita Stwosza.

W XVIII wieku wnętrze gruntownie przerobiono w stylu późnego baroku. Wymieniono wtedy 26 ołtarzy, sprzęt, wyposażenie, ławy, obrazy, a ściany ozdobiono polichromią pędzla Andrzeja Radwańskiego. Z tego okresu pochodzi również późnobarokowa kruchta.

W latach 1887-1891, pod kierunkiem Tadeusza Stryjeńskiego, wprowadzono do wnętrza wystrój neogotycki. Świątynia zyskała nową polichromię projektu i pędzla Jana Matejki, z którym współpracowali: Stanisław Wyspiański i Józef Mehoffer – autorzy witraży w prezbiterium i nad organami głównymi.

Od 1962 kościół posiada tytuł bazyliki mniejszej.

(WIKI)