Kennkarte

Karta rozpoznawcza - Kennkarte



Na mocy dekretu gubernatora Hansa Franka od XI 1939r., władze okupacyjne przystąpiły do obowiązkowej wymiany dokumentów tożsamości dla wszystkich nie-niemieckich obywateli Generalnego Gubernatorstwa, którzy ukończyli piętnasty rok życia.



Przez pierwsze dwa lata okupacji dopuszczalne było legitymowanie się przedwojennymi dowodami osobistymi. Masowy charakter akcja wymiany dokumentów przyjęła dopiero od VI 1941 w związku z masowym fałszowaniem przedwrześniowych dowodów tożsamości. Do końca roku 1942 nie udało się zaopatrzyć wszystkich w nowe dokumenty i akcję przedłużono do 1 kwietnia 1943. Ostatnie obowiązkowe kenkarty wydano w roku 1943.

Kennkarta była arkuszem cienkiego kartonu o wymiarach ok 29,4×14,0 cm złożonego w dwóch miejscach tak, iż powstawała trzykartkowa "książeczka" o wymiarach 14,0×9,8 cm. Kenkarty Polaków miały kolor szaro-zielony, Żydów i Cyganów żółty; Rosjan, Ukraińców, Białorusinów, Gruzinów i Górali (traktowanych jako ludność pochodzenia niemieckiego Goralenvolk) niebieski.

Dokumenty mniejszości oznaczone były dodatkowo literami: J (Żydzi), R (Rosjanie), W (Białorusini), K (Gruzini), G (Górale), Z (Cyganie). Do wydania kenkarty niezbędne były:



wniosek ubiegającego się

metryka

dowód osobisty

ewentualne świadectwo ślubu



Polaków obowiązywało złożenie pod przysięgą oświadczenia o aryjskim pochodzeniu.

Przy odbiorze pobierano odciski palców wskazujących obu rąk, umieszczanego na karcie rozpoznawczej. W nowych dowodach tożsamości istniała też rubryka dotycząca zawodu. Ponadto, oprócz fotografii, rubryk na dane personalne i adres zamieszkania umieszczano w kenkarcie informację o wyznaniu jej posiadacza.

Akcja wymiany dowodów na kennkarty nie przyniosła Niemcom oczekiwanych rezultatów. Dzięki zaangażowaniu w proces ich wydawania również polskiego personelu urzędniczego, również one były masowo fałszowane. Umożliwiało to "zalegalizowanie" nowych tożsamości członków ruchu oporu lub ukrywających się po „aryjskiej” stronie Żydów. Zbieżne dane Gestapo i Komendy Głownej Armii Krajowej stwierdzały że nawet co dziesiąty mieszkaniec Generalnego Gubernatorstwa legitymował się fałszywą Kennkartą.