Grzegorz Knapski, Knapiusz, Cnapius (ur. 1564 w Grodzisku Mazowieckim, zm. 12 listopada 1638 w Krakowie – polski jezuita, nauczyciel w kolegiach jezuickich, filolog, leksykograf, paremiograf, poeta i dramatopisarz.
Sławę zdobył dzięki pracom leksykograficznym, a przede wszystkim trzytomowym słownikiem Thesaurus Polonolatinograecus seu Promptuarium linguae Latinae et Graecae, powstałym w latach 1621-1632 i przedrukowywanym wielokrotnie w całości lub fragmentach aż do końca XVIII w. Wydanie pierwsze wyszło w Krakowie (u Cezarego) w 1621, wydanie drugie w 1643 (tamże) z poprawkami i uzupełnieniami.
Tom pierwszy pracy obejmuje część polsko-łacińską, drugi (najczęściej wznawiany) – łacińsko-polską, trzeci zawiera przysłowia i nosi tytuł: Adagia Polonica, Przysłowia polskie wybrane, zdania moralne i powiedzenia dowcipne, przyzwoite, po łacinie i grecku odtworzone, którym, zwłaszcza ciemniejszym, przydano światła i wyjaśnienia z różnych pisarzy i w ogóle zaprawiono je różnorodnemi wiadomościami naukowemi.
Pracę nad przysłowiami prowadził Cnapius w latach 1617–1630 i zamieścił w Thesaurusie jako uzupełnienie dwóch pierwszych tomów w zakresie zwrotów frazeologicznych i idiomatycznych. W tej dziedzinie wzorował się na paremiologach zagranicznych, takich jak Erazm z Rotterdamu i Paolo Manuzio – zbieraczach powiedzeń i przysłów łacińskich i greckich – ale w odniesieniu do języka polskiego była to praca pionierska.
"Skarbiec polsko-łacińsko-grecki" był największym dziełem leksykografii staropolskiej, aż do momentu wydania słownika Lindego i miał duży wpływ na kształtowanie się norm językowych i ortograficznych w XVII i XVIII wieku w Polsce oraz wpływ na słownikarstwo litewskie, łotewskie i rosyjskie. Jego tom pierwszy wznawiany był do 1793 aż 35 razy.
(WIKI)
Data dodania: 25 maja 2016
Stan eksponatu: Bardzo dobry
Pomóż uzupełnić opis
Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!