Potocki Prot - starosta guzowski

Antoni Protazy Jacek Potocki zwany Protem herbu Pilawa ( ur. 11 września 1761 w Guzowie, zm. 1801) – starosta guzowski, wojewoda kijowski, starosta winnicki, jeden z pionierów polskiego kapitalizmu w epoce stanisławowskiej, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej.



W latach 80. XVIII w. założył kantory bankowe i handlowe w Warszawie, Machnówce i Chersoniu. W swych dobrach, których centrum stanowiła Machnówka (20 km od Berdyczowa), zbudował szereg manufaktur: sukiennicze, pończosznicze, powozów, mebli, wytwórnie fajansów i inne, do których sprowadził rzemieślników zagranicznych. W dobrach jego powstała także drukarnia, apteka i duży browar. Pracował nad podniesieniem poziomu rolnictwa i chowu bydła. 8 maja 1787 został kawalerem Orderu Orła Białego.



Jako bankier prowadził rozległe operacje finansowe, usiłował skierować handel polski w kierunku Morza Czarnego, od 1783 był jednym z kierujących Kompanią Handlu Czarnomorskiego. W styczniu 1785 objął samodzielne kierownictwo nad Kompanią. W rosyjskim porcie Chersoń, otworzył dom handlowy i rozpoczął transport towarów własnymi statkami. W momencie szczytowego rozwoju interesów jego majątek sięgał 60–70 mln złotych. W 1793, w związku z ogólnym kryzysem finansowym, spowodowanym II rozbiorem, który pociągnął za sobą bankructwo wielkich finansistów warszawskich (m.in. Teppera), zbankrutował.

(WIKI)