Krzyż Walecznych 1943-1989

W dniu 22 grudnia 1944 roku dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego przyjęto Krzyż Walecznych jako odznaczenie wojenne w Polsce Ludowej. Należy przy tym dodać, że już w dniu 11 listopada 1943 roku rozkazem nr 3 dowódca 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR gen. Zygmunt Berling odznaczył 46 żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki za czyny męstwa dokonane w czasie bitwy pod Lenino w dniach 11-13 października 1943 roku. Krzyż Walecznych początkowo nadawany był przez dowódcę 1 Korpusu, później 1 Armii WP, a po wyzwoleniu części ziem polskich na Naczelnego Dowódcy WP. Od 1947 roku odznaczenie było nadawane przez Radę Państwa. Łącznie w latach 1943-1985 nadano około 40 tys. Krzyży Walecznych.

Odznaką Krzyża Walecznych 1943-1989 jest krzyż typu kawalerskiego, równoramienny, patynowany na brązowo, o wymiarach 44 x 44 mm. Ramiona krzyża są obramowane. Na awersie pośrodku ramion krzyża znajduje się pięcioboczna tarcza z wytłoczonym na niej orłem, na górnym pionowym i na poziomych ramionach jest napis NA – POLU – CHWAŁY, a na dolnym pionowym ramieniu data 1944. Zdarzają się Krzyże Walecznych z datą 1943 i orzeł na tarczy posiada koronę – są to krzyże wykonane w ZSRR i nadane żołnierzom za bitwę pod Lenino. Na rewersie krzyża wytłoczony jest wieniec z liści wawrzynowych, na ramionach poziomych jest napis WALE – CZNYM, na pionowych miecz obusieczny skierowany głownią ku górze.

Wstążka odznaczenia jest pąsowa o szerokości 40 mm z białymi paskami szerokości 8 mm po bokach.