Rekonstruktorzy, II Armia RP i Westerplatte

W miniony poniedziałek, 18 stycznia w 90. rocznicę przybycia na Westerplatte pierwszego oddziału wartowniczego, przy nowo powstającym Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 utworzono Centrum Wyszkolenia Rekonstruktorów (CWR). Z założenia CWR ma stać się ośrodkiem zapełnionym przez rekonstruktorów (raz do roku ok. 200 ma stawić się przed Prezydentem RP – czyli niemal pełny stan załogi z 1939 r.) tworzących żywą historię Westerplatte, służących pomocą i wiedzą w pracach i działalności muzeum, tj. w pracach archeologicznych i przy rekonstrukcji obiektów, odtwarzaniu stanowisk polowych obrony Wojskowej Składnicy Tranzytowej, oprowadzaniu turystów itp. Co więcej, będą oni odpowiedzialni za przygotowanie inscenizacji walk na Westerplatte oraz współorganizację zawodów dla rekonstruktorów, a także mają koordynować przygotowania do filmu wojennego „4.48” i uczestniczyć w jego produkcji. Na terenie składnicy w przyszłości mają pojawić się sale wykładowe (na terenie jednego ze zrekonstruowanych obiektów) oraz zamknięta strzelnica, co oznacza, że już niedługo na terenie składnicy mogą ruszyć zakrojone na szeroką skalę prace budowlane.

Obraz Matejki powrócił do Krakowa

Niewidziany od 100 lat obraz Jana Matejki „Portret profesora doktora Karola Gilewskiego” z 1872 r. trafił do Muzeum Narodowego w Krakowie. Dzieło, ostatnio wzmiankowane w katalogu z 1915 r., aż do października ubiegłego roku pozostawało w ukryciu, kiedy to pojawiło się na aukcji Dorotheum w Wiedniu. Wystawione za 100 euro, zostało ostatecznie zakupione przez osobę prywatną za 280 euro i oddane Muzeum w bezterminowy depozyt. Po konserwacji (która ma być zakończona do maja b.r.) wejdzie w skład ekspozycji mieszczącej się w Domu Jana Matejki. Gilewski był przyjacielem i okulistą artysty, a jego portret został namalowany pośmiertnie z fotografii na zamówienie wdowy po profesorze. Na obrazie lekarz przedstawiony jest we fraku, z łańcuchem dziekańskim na szyi i dłońmi opartymi na leżącej na stole otwartej książce medycznej.

Rocznica: powstanie styczniowe

22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim wybuchło największe polskie powstanie narodowe wymierzone przeciw Imperium Rosyjskiemu. Spowodowane ono było narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Mimo, że powstanie poparła międzynarodowa opinia publiczna, a początkowo powstańcy odnosili sukcesy, to cały zryw zakończył się klęską Polaków. Po stłumieniu powstania Rosjanie natychmiast rozpoczęli represje, które wiele tysięcy ludzi przypłaciło życiem, a kilkadziesiąt tysięcy Polaków zostało zesłanych na Syberię. Rozpoczęła się również rusyfikacja społeczeństwa, a już w 1867 r. Królestwo otrzymało nową nazwę – Kraj Przywiślański, która całkowicie zniosła resztki jego autonomii.

Pantofelki w Auschwitz

Muzeum Auschwitz otrzymało niezwykły dar – osobistą pamiątkę byłej więźniarki, Batszewy Dagan. Mowa o malutkich, bo mierzących około 1 cm, pantofelków wykonanych z kawałka skóry przez inną więźniarkę, niemiecką Żydówkę, przekazanych Batszewie ze słowami „oby one Ciebie na wolność wyniosły”. Narażając życie, przez 20 miesięcy Batszewa przechowywała w obozie prezent. Po wojnie kobieta odegrała dużą rolę w propagowaniu edukacji o zagładzie, co spowodowało, że wiele muzeów i instytucji starało się pozyskać ten bądź co bądź przywołujący wspomnienia przedmiot. Jak podkreśliła sama właścicielka „Wszyscy chcieli te pantofelki mieć, ale ja powiedziałam: to się urodziło w Auschwitz i to musi być w Auschwitz”.

Łódź i pierwsze polskie kino

W zeszły czwartek w Łodzi na miejscu, gdzie w 1899 r. uruchomiono pierwsze na ziemiach polskich stałe kino „Gabinet Iluzji”, otwarto na nowo kolejną filmową placówkę. „Stare Kino”, bo taką nosi nazwę, ma za zadanie odtworzyć atmosferę dawnych bioskopów (projektorów filmowych) oraz prezentować rodzimą kinematografię. Jak podkreśla współwłaściciel obiektu, Radosław Trzeba, to projekt niekomercyjny, nastawiony na odtwarzanie obrazów na starych projektorach i ze starych taśm 35 mm, przybliżający atmosferę filmową Łodzi i charakteryzujący się odpowiednim klimatem. Regularne projekcje (2 razy w tygodniu) rozpoczną się od 26 stycznia, zaś na pierwszy rzut wybrano „najbardziej łódzki z polskich filmów”, czyli „Ziemię Obiecaną” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Zgodnie z zapowiedziami repertuar kina ma być udostępniany z miesięcznym wyprzedzeniem, zaś kolejne filmy ułożone będą chronologicznie, wg daty powstania (na początek kolejno: „Zakazane piosenki”, „Celuloza”, „Pokolenie”, „Popiół i diament”). „Stare Kino” to część znajdującego się przy ul. Piotrkowskiej 120 hotelu „filmowego, wewnątrz którego znajduje się ok. 40 apartamentów inspirowanych słynnymi filmami – jak można się domyślić, zwłaszcza tymi związanymi z Łodzią.

 

Podziel się tym artykułem!