Z MyViMu przez kraj: Elbląg

Pocztówka z muzeum zdzkul

NAZWA:
Elbląg, zwany też Elbinga (łac.), Elbing (niem.), Elbings (prus.), Jelbiąg czy Elbiąg (kaszub.)
Miasto zostało nazwane od rzeki Elbląg (dawniej Ilfing i Elbing), nad którą jest położone

WIEK:
782 lata! Gród założony w 1237 roku przez Krzyżaków już w 1246 uzyskał prawa miejskie

LOKALIZACJA:
Położony u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego, na styku Żuław i Wysoczyzny Elbląskiej. Jest najniżej położonym miastem w Polsce (od 1,8 m p.p.m. do 92 m n.p.m.)

HISTORIA:
Elbląg założyli Krzyżacy w XIII wieku. Elbląski zamek do 1309 roku, czyli do czasu wybudowania zamku w Malborku, pełnił funkcję centrum administracyjnego państwa krzyżackiego. Na skutek wojny trzynastoletniej z zakonem w 1466 roku miasto przyznano Polsce, do której należało aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772 roku.
Złotym wiekiem Elbląga był XVI i XVII wiek, kiedy to elbląski port obsługiwał cały polski handel. Podupadać zaczął po potopie szwedzkim i następujących po nim seriach zaraz i najazdów szwedzkich, rosyjskich i saskich w czasie III wojny północnej. Po 1772 Elbląg, podporządkowany centralnym władzom pruskim, stał się prowincjonalnym miastem powiatowym.
Kolejny okres prosperity zawdzięczał Elbląg rewolucji przemysłowej. W XIX wieku rozwinął się tu przemysł metalowy, tkacki, farbiarski i oczywiście stoczniowy. Dobry okres zakończyła I wojna światowa, podczas której co prawda miasto nie ucierpiało fizycznie, ale przetoczyła się przez nie fala uciekinierów a za nimi chaos, głód, bezrobocie. Na mocy traktatu wersalskiego Elbląg znalazł się w prowincji Prusy Wschodnie, oddzieloną od reszty Niemiec „polskim korytarzem”. Ponowny rozkwit przemysłu i miasta miał miejsce za czasów III Rzeszy, kiedy stało się ono również ważnym ośrodkiem garnizonowym.
Przez cały okres II wojny światowej Elbląg pozostał niemal nietknięty działaniami zbrojnymi. Walki z Armią Czerwoną na przełomie stycznia i lutego 1945 roku obróciły go w zgliszcza, ogromne były też straty ludzkie, w tym wielu, którzy utonęli ratując się ucieczką przez Zalew Wiślany. Armia Czerwona zajęła miasto w 10 lutego 1945.
Po wojnie władze polskie skupiły się na dynamicznej odbudowie przemysłu a także samego miasta, niestety bez dbałości o poniemieckie dziedzictwo ani bez odbudowy zabytkowego starego miasta.
W latach 1946-1975 należał do województwa gdańskiego, od 1975 do 1999 był stolicą województwa elbląskiego.

Pocztówka z kolekcji muzeum Kolekcjoner

TRZEBA ZOBACZYĆ:

DLA KOLEKCJONERÓW I PASJONATÓW:

  • krzyżacki Elbląg nie był pierwszą dużą osadą, jaka istniała w okolicy ujścia Wisły. W IX wieku anglosaski podróżnik Wulfstan opisał swoją podróż do położonego na pograniczu ziem Słowian i Prusów Truso. Truso przez kilka wieków pozostawało wielką zagadką – nie wiadomo było, gdzie dokładnie leżało, nie zachowały się żadne jego ślady poza wspomnianym przekazem. Przez to długo postrzegane było jako miejsce na wpół legendarne.
    Przełomem był rok 1982, kiedy to archeologowie z Elbląga odkryli w Janowie, kilka kilometrów od miasta, pozostałości dużej wczesnośredniowiecznej osady. Rodzaj zabudowy jak i odkrywane wyroby i narzędzia wskazują bez dwóch zdań, że Truso zamieszkiwali Skandynawowie parający się hodowlą, rybołówstwem, ale przede wszystkim handlem.
    Wykopaliska na terenie Truso trwają już ponad 20 lat. W dalekich, niesprecyzowanych jeszcze planach jest również utworzenie w ich pobliżu skansenu archeologicznego z rekonstrukcją osady.
  • Elbląskie browarnictwo ma długie tradycje, piwo warzono tutaj już w XVI wieku! Najlepiej udokumentowany a jednocześnie najświetniejszy okres elbląskiego piwowarstwa rozpoczyna się jednak w 1872 roku, kiedy to założony został browar Elbinger Aktien-Brauerei (Towarzystwo Akcyjne Browar Elbląski). Osiem lat później przejęty przez społkę Brauerei Englisch Brunnen (Browar Angielski Zdrój), pod tą właśnie nazwą produkował piwo do 1945 roku.
    Jeszcze przed I wojną światową elbląski browar zyskał na tyle duże uznanie, że był oficjalnym dostawcą piwa na dwór cesarza Wilhelma II Hohenzollerna!
    Po drugiej wojnie światowej był jednym z najszybciej odbudowanych zakładów produkcyjnych. Elbląskie Zakłady Piwowarskie działały od 1946 do 1991 roku, kiedy to zostały sprywatyzowane. Obecnie browar w Elblągu należy do Grupy Żywiec SA
  • Nic dziwnego więc, że właśnie w Elblągu odbywają się regularnie giełdy birofiliów, na których znaleźć można wszelkie przedmioty związane z piwowarstwem – kufle, pokale, podstawki, etykiety, kapsle itp. Najbliższa, XIV już, Elbląska Giełda Birofiliów planowana jest na 7 grudnia tego roku.
    W mieście działa również Klub Birofilów
Podziel się tym artykułem!

Dodaj komentarz

Uwaga! Komentarze nie są publikowane automatycznie! Twój komentarz będzie widoczny po zatwierdzeniu przez moderatora