Bezmiany

Informacje o kolekcji
Podziel się
Bezmiany

Kolekcja należy do muzeum:

Kategorie:
Technika » Przyrządy pomiarowe » Wagi i odważniki » Wagi bezmiany

Dział:
Główna wystawa

Opis kolekcji:
Przedstawiam zamkniętą już kolekcję ponad 50 bezmianów czyli najprostszych konstrukcyjnie wag. Pokażę też kilka innych prostych wag, które przyplątały się w tym samym czasie razem z nimi.
Jak większość moich zbiorów bezmiany były przedmiotem zainteresowania tak długo, aż stwierdziłem, że obiekty tanie już zgromadziłem, a na te starsze i sporo droższe mnie nie stać.
Bezmian do bezmianu jest konstrukcyjnie podobny jak dwa cepy. Niby mogą się odrobinę różnić, ale i tak każdy ma tylko dzierżak, bijak i łączącego je skórzanego lub metalowego gacka. Mimo swojej prostoty wydały mi się ciekawe. Pochodziły z różnych okresów, z różnych terenów dawnej Rzeczpospolitej, z oznaczeniami rosyjskimi, polskimi, produkowane przez małe manufaktury, kowali polskich, niemieckich. A zaczęło się od bezmianu przywiezionego po zakończeniu wojny z Syberii. Prosta samoróbka zrobiona z dostępnych części z chwytającą za serce historią powstania i przywiezienia do Polski. Od tego się zaczęło. Tym bardziej, że chwilę później dostałem inny bezmian. Piękny w swoim kowalskim rzemiośle, znaleziony w poniemieckim gospodarstwie, zasiedlonym przez tę wracającą z Syberii rodzinę.
Bezmiany noszą liczne lokalne nazwy. Spotkałem się z bezmienami, bazmianami, bezmenami, beźmienami, przeźmianami. Były kiedyś w każdym gospodarstwie domowym, w każdej zagrodzie. Czasami wykonane solidnie, z troską o detale. Czasami kowalska masówka zrobiona bez jakiejkolwiek troski o końcowy wygląd – liczył się efekt praktyczny, czyli możliwość domowego ważenia.
Bezmiany tylko wyjątkowo były dopuszczane do ważenia w sklepach, na targowiskach. Przynajmniej w czasach, gdy już poważnie dbano o jednolitość miar i wag. Mam bodaj tylko 3 bezmiany opatrzone puncami urzędu miar: rosyjski z końca XIX w., polski z 1953 r. i stosunkowo nowy sowiecki, wyprodukowany w 1983 r.
Służyły zwykle w domach do odmierzania tej samej ilości ziarna, mąki czy ziemniaków. Bardziej chodziło o powtarzalność pomiaru, niż o dokładną wagę. Stąd liczne nacięcia robione na ramieniu bezmianów stosownie do aktualnych gospodarskich potrzeb. Mam jednak i takie urządzenia, które miały ciekawe rozwiązania techniczne do bardziej precyzyjnych pomiarów.

Najstarszy z moich bezmianów pochodzi z końca XVIII wieku, najmłodszy z 1983 r. Najstarszy jaki widziałem i mogłem kupić pochodził z XVI wieku. Wyglądał jak mała pałka, kij bejsbolowy. To właśnie on wyleczył mnie z kontynuowania tej kolekcjonerskiej pasji. Jego cena osiągnęła ponad 1200 euro, więc stwierdziłem, że zabawa już nie dla mnie. Tym bardziej, że żona zaczęła kobiece podszczypywanie na temat tego nikomu niepotrzebnego żelastwa.

Przytoczmy jeszcze za wikipedią opis bezmianu:
Bezmian – waga składająca się z ramienia (rodzaj dźwigni dwustronnej) posiadającego na jednym końcu haczyk do zawieszenia ważonego przedmiotu, a na drugim stały obciążnik. Ważenie polegało na takim umiejscowieniu punktu zawieszenia dźwigni, aby była ona w położeniu poziomym. Na ramieniu zaznaczone były punkty oznaczające masę ważonego przedmiotu.
Była również druga odmiana konstrukcyjna bezmianu. W tym rozwiązaniu punkt zawieszenia ramienia był stały, a zmieniano położenie obciążnika.

Wygeneruj karty katalogowe
Eksponaty w tej kolekcji

bezmian syberyjski

bezmian syberyjski

bezmian

bezmian "poniemiecki"

bezmian DZWW

bezmian DZWW

bezmian łódzki

bezmian łódzki

bezmian starachowicki

bezmian starachowicki

bezmian kowalski 1

bezmian kowalski 1

bezmian rosyjski 1

bezmian rosyjski 1

bezmian rosyjski 2

bezmian rosyjski 2

Ta witryna korzysta z plików cookies w celu dostosowania zawartości do preferencji użytkownika oraz tworzenia anonimowych statystyk, również przy użyciu usługi Google Analytics. Kliknięcie "Tak, zgadzam się" lub dalsze korzystanie z serwisu bez wybrania żadnej z opcji oznacza akceptację cookies i przetwarzania danych zbieranych automatycznie, zgodnie z Regulaminem.

Kliknij tutaj, jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o wykorzystaniu danych zbieranych automatycznie.