10 ÖRE - Dania (1933)

CHRISTIAN X (Chrystian X) - król Danii w latach 1912–1947 i król Islandii (jedyny) w latach 1918–1944



1 korona duńska = 100 øre (DKK)



Historia monety duńskiej sięga 995 roku. Właśnie z tego roku pochodzi pierwszy znany duński numizmat, który został wybity przez króla duńskiego Swena Widłobrodego.



W 1584 roku wprowadzono do obiegu na terenie Danii kilka złotych monet, takich jak engelot, dukat, rosenobel oraz największą z nich – portugał. Wtedy właśnie po raz pierwszy wybita została ze złota korona. Zawierała wtedy 2.73 gramów czystego złota i w przeliczeniu na srebrne pieniądze wyceniana była na 1 i 1/4 duńskiego talara lub 5 duńskich marek.



W 1618 roku po raz pierwszy spróbowano oprzeć system duński (oparty o markę) o złotą i srebrną koronę (corona danica). W złocie wybito monety o nominale 2, 1 i 1/2 korony, natomiast w srebrze – 1, 1/2, 1/4, 1/8 i 1/16 korony. Obok tego bito jeszcze monety o nominale 4, 2, 1 i 1/2 szylinga. Korona złota zawierała 2.73 gr. czystego złota, natomiast korona srebrna zawierała 32.5 gr. czystego srebra.



Po zniszczeniach na skutek wojen w XIX w. doszło do bankructwa skarbu duńskiego i konieczne było zastąpić stary pieniądz nowym, czego dokonano w 1813 roku. Nowy system oparto na rigsbankdalerze i korona była coraz rzadziej bita a jako główna waluta pojawiła się ponownie dopiero z chwilą utworzenia Skandynawskiej Unii Monetarnej w 1873 roku.



Po I wojnie światowej system walutowy Unii uległ zaburzeniu. Kryzys gospodarczy z lat 1929-1934 doprowadził do pogorszenia jakości bilonu: monety srebrne zaczęto od wybijać w niklu a przejściowo również w żelazie. Podczas II wojny światowej cały bilon duński wybijano w aluminium i w cynku co w przypadku drobnych monet trwało do 1972 r. Wyższe nominały monet zaczęto stopniowo zastępować monetami z brązu.



Przydatne linki :

http://pl.wikipedia.org/wiki/Chrystian_X

-----------------------------------------------------------------------------

Kongeriget Danmark, Kenigriich Dänemark, Dánské království, Königreich Dänemark, Kingdom of Denmark, Royaume de Danemark, Regno di Danimarca, Королевство Дания