Moneta bita stemplem zwykłym.
AWERS: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-09, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy.
REWERS: U góry napis: 180 LAT/BANKOWOŚCI/CENTRALNEJ/W POLSCE. Poniżej napis: 1818/2008. U dołu umieszczone półkolem monety: dwuzłotówka Królestwa Polskiego z 1831 r., złotówka Rzeczpospolitej Krakowskiej, dziesięciozłotówka z 1833 r., dziesięciozłotówka wybita z okazji 20.rocznicy wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej, pięciogroszówka okupacyjna wybita na monecie polskiej z 1939 r.
-----------------------------------------------------------------
Początki polskiej bankowości centralnej – podobnie jak banków centralnych wielu państw europejskich – przypadają na pierwsze dziesięciolecia XIX w.
Pierwszym polskim bankiem emisyjnym był Bank Polski, powstały w 1828 r. w Królestwie Polskim. Był bankiem państwowym, jego kapitał zakładowy pochodził z funduszy rządowych. Wykonywał czynności emisyjne (bilety złotowe wymienialne na monety srebrne), pełnił rolę banku państwa (obsługa długu publicznego, przechowywanie depozytów i funduszy instytucji publicznych), był bankiem depozytowo-kredytowym wspierającym rozwój krajowego przemysłu i infrastruktury.
W 1870 r. władze rosyjskie odebrały mu przywilej emisyjny, a w 1886 r. postawiły w stan likwidacji. Jego majątek i agendy przejął rosyjski Bank Państwa.
W XX w. aż cztery instytucje kolejno pełniły w Polsce rolę banku emisyjnego: Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa, Bank Polski SA, Bank Emisyjny w Polsce i Narodowy Bank Polski.
Bank Polski został założony w 1924 r. jako spółka akcyjna o mieszanej strukturze właścicielskiej, co miało tworzyć gwarancję jego autonomii w relacjach z rządem. Najważniejszym jego organem była Rada Banku, reprezentująca akcjonariuszy. Podstawowym zadaniem Banku Polskiego było utrzymanie stabilności złotego. Instytucja ta łączyła czynności banku emisyjnego (emisja biletów złotowych według systemu Gold Exchange Standard), banku państwa oraz banku handlowego.
Działalność Banku została przerwana przez wojnę, a jego władze ewakuowały się do Londynu, wywożąc najważniejsze dokumenty, zasoby złota i dewiz. W Generalnej Guberni władze niemieckie powołały Bank Emisyjny w Polsce. W styczniu 1945 r. został utworzony Narodowy Bank Polski. Podjęto decyzję o likwidacji Banku Emisyjnego i cofnięciu uprawnień emisyjnych Bankowi Polskiemu SA (został zlikwidowany w 1951 r.).
Pozycja NBP w systemie finansowym i gospodarczym Polski Ludowej odbiegała od pozycji banku centralnego w gospodarce rynkowej. Wraz ze zmianą ustroju gospodarczego po 1989 r. status i zakres działalności NBP uległy zasadniczym przekształceniom. Najważniejszym celem NBP stało się umacnianie polskiego pieniądza.
Data dodania: 1 kwietnia 2010
Datowanie przedmiotu:
2009
Stan eksponatu: Dobry
Pomóż uzupełnić opis
Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!