WRZESIEŃ 1939 ROKU – WESTERPLATTE
Moneta bita stemplem zwykłym.
AWERS : Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-09, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy.
REWERS : U góry, od lewej strony, stylizowane wizerunki: por. Stefana Grodeckiego, kpt. Mieczysława Słabego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Centralnie napis: WESTERPLATTE / WRZESIEŃ 1939. Pod nim stylizowany kontur kłębów dymu unoszących się nad Westerplatte.
-----------------------------------------------------------------
Westerplatte – półwysep w Gdańsku, przy ujściu Martwej Wisły.
W latach 1926-39 na terenie półwyspu funkcjonowała Wojskowa Składnica Tranzytowa, której obrona we wrześniu 1939 stała się jednym z najbardziej znanych symboli polskiego oporu przeciw hitlerowcom.
Najpierw, 1 września 1939 roku, młode państwo polskie zostało zaatakowane przez III Rzeszę. Później, 17 września 1939 roku, wschodnie rubieże Rzeczpospolitej najechały wojska Rosji Sowieckiej.
25 sierpnia 1939 roku przybył do Gdańska z rzekomo kurtuazyjną wizytą niemiecki pancernik szkoleniowy Schleswig-Holstein (w rzeczywistości dobrze uzbrojony okręt przygotowany do ataku na Westerplatte).
W dniach 1-7 września 1939 miała miejsce obrona półwyspu przez Polaków pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego (od 2 do 7 września dowodził zastępca kpt. Franciszek Dąbrowski). W trakcie tych walk jedynie źródła niemieckie podają o ataku żywych torped na stanowiska ostrzeliwujące Westerplatte z Nowego Portu, garnizon walczył samotnie i w okrążeniu wobec przeważających sił wroga.
Po kapitulacji już 10 października 1939 roku hitlerowcy przewieźli na Westerplatte polskich więźniów w celu uporządkowania terenu po walkach.
W marcu 1940 formalnie utworzono na Westerplatte podobóz (Abteilung Aussenstelle) obozu koncentracyjnego w Stutthofie. Jego komendantami byli: SS-Hauptsturmführer Franz Christoffel, SS-Untersturmführer Paul Ehle i SS-Untersturmführer Kurt Mathesius. W maju 1941 zakończono prace rozbiórkowe na Westerplatte (rozebranie koszar) przez ostatnią grupę więźniów i rozwiązano obóz.
Po wojnie jesienią 1946 rozpoczęto rozminowywania terenu półwyspu. W tymże roku na miejscu Wartowni nr 5 ustawiono krzyż i tablicę z nazwiskami poległych tworząc symboliczny cmentarz poległych.
2 lipca 1962 roku krzyż usunięto i postawiono na jego miejscu czołg T-34 z 1945. 9 października 1966 roku odsłonięto tu Pomnik Obrońców Wybrzeża, stojący do dzisiaj. Ma on 25 metrów wysokości (nie licząc podstawy, którą jest 20-metrowy kopiec). Pomnik ten, swoim kształtem przypomina wyszczerbiony bagnet wbity w ziemię.
Data dodania: 18 maja 2010
Datowanie przedmiotu:
2009
Stan eksponatu: Dobry
Pomóż uzupełnić opis
Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!
Eksponat jest widoczny w następujących kategoriach serwisu.
Eksponat został odwiedzony łącznie 240 razy od 18 maja 2010