Medal 10-lecia Polski Ludowej – polskie cywilne odznaczenie państwowe ustanowione dekretem Rady Państwa 12 maja 1954 roku, jako odznaczenie jubileuszowe w związku ze zbliżającą się dziesiątą rocznicą powstania Polski Ludowej. Medal zaprojektowany został w 1954 roku przez Józefa Gosławskiego. Odznaczenie przyznawano w okresie od 22 lipca 1954 do 22 lipca 1955.
Ustanowienie i zasady nadawania
Medal 10-lecia Polski Ludowej ustanowiony został na mocy dekretu Rady Państwa z 12 maja 1954 roku. Ów dekret określał ogólne zasady nadawania odznaczenia wymieniając zawody, których przedstawiciele mogliby medal otrzymać. Okres, w którym przewidywano wyróżnianie ograniczono do jednego roku – od 22 lipca 1954 do 22 lipca 1955. Ustalono, że dana osoba może zostać wyróżniona tylko raz; przewidziano również możliwość utraty odznaczenia przypadku utraty praw publicznych i obywatelskich praw honorowych oraz jeżeli osoba uznana została za niegodną posiadania Medalu lub gdy nadanie odznaczenia nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd. Koszty związane z wykonaniem oraz nadawaniem medalu przypisano państwu. Zapowiedziano także opracowanie statutu medalu
W tym samym dniu przyjęta została Uchwała Rady Państwa z dnia 12 maja 1954 – Statut „Medalu 10-lecia Polski Ludowej”. W statucie określono wygląd odznaki, doprecyzowano zasady nadawania, opisano tryb składania wniosków o nadanie medalu, a także sposób wręczenia i noszenia odznaczenia. Zgodnie z treścią uchwały medal nadawano:
- robotnikom, chłopom, technikom, inżynierom, pracownikom komunikacji, łączności, budownictwa, handlu, spółdzielczości i innych działów gospodarki narodowej
- pracownikom nauki, kultury, oświaty i ochrony zdrowia
- pracownikom administracji państwowej i gospodarczej
- żołnierzom Sił Zbrojnych oraz pracownikom organów bezpieczeństwa publicznego
- działaczom politycznym i społecznym
którzy wyróżnili się całokształtem swojej pracy zawodowej lub działalności społeczno-politycznej, przyczyniając się do wykonywania zadań budownictwa socjalistycznego i pomnożenia sił Ojczyzny.
W dalszej kolejności Statut wymieniał dziedziny, w których zasługi stanowiły szczególną podstawę do otrzymania Medalu. Były to m.in. podnoszenie wydajności pracy, przekraczanie planowych zadań, wzorowe prowadzenie gospodarstwa rolnego, skuteczne wdrażanie systemów przynoszących oszczędności, zasługi w dziedzinie handlu i usług, rozwój nauki i upowszechnianie wiedzy, rozwój kultury i sztuki, rozwój szkolnictwa, służby zdrowia, kultury fizycznej i sportu, podnoszenie poziomu pracy rad narodowych, usprawnianie administracji, walka z biurokracją, działania na rzecz wzrostu aktywności politycznej. Warunkiem uzyskania odznaczenia była również praca w Polsce Ludowej od pierwszego roku po wyzwoleniu. Nadanie Medalu po czasie krótszym możliwe było jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Wnioskować o nadanie medalu mogli członkowie Rządu, kierownicy centralnych urzędów, naczelne władze organizacji politycznych, społecznych i spółdzielczych oraz prezydia wojewódzkich rad narodowych. Z inicjatywą mogły wystąpić organy podlegające wymienionym podmiotom. Formularz, w którym zawarty był wniosek, wymagał podania danych personalnych osoby, danych dotyczących przebiegu jej pracy zawodowej oraz jej działalności od 1944 roku, a także krótki opis całokształtu pracy zawodowej, działalności oraz postawy społecznej. W przypadku zatrudnionych w zakładach pracy wymagana była również opinia kierownictwa oraz zakładowej organizacji partyjnej i związkowej. Z kolei w przypadku chłopów indywidualnych i członków spółdzielni produkcyjnych wymagane było przedstawienie opinii prezydium powiatowej rady narodowej
W kolejności odznaczeń zajmował miejsce po medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” i przed Medalem za Długoletnie Pożycie Małżeńskie
Utrata mocy prawnej Statutu „Medalu 10-lecia Polski Ludowej nastąpiła wraz z wejściem w życie Uchwały Rady Państwa z dnia 29 lutego 1960 r. w sprawie orderów i odznaczeń
Data dodania: 30 października 2011
Stan eksponatu: Nie określono
Pomóż uzupełnić opis
Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!