Medal kolejowy budowy CMK

BUDOWNICZYM CENTRALNEJ MAGISTRALI KOLEJOWEJ 1971 - 1976

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Centralna Magistrala Kolejowa w skrócie CMK to obecnie najnowocześniejsza linia kolejowa w Polsce. Według wykazu jej zarządcy PKP PLK to linia kolejowa nr 4 Grodzisk Mazowiecki – Zawiercie; normalnotorowa, magistralna, dwutorowa, zelektryfikowana, o znaczeniu państwowym i europejskim (jako część linii E65), o długości 223,859 km. Podzielona jest na 4 odcinki: Grodziski Mazowiecki – Idzikowice, Idzikowice – Knapówka, Knapówka – Psary, Psary – Zawiercie. Łączy Warszawę z aglomeracją śląska a przez odgałęzienia zapewnia dojazd do Krakowa, Częstochowy, Opola i Wrocławia. Jej budowa to jedyna znacząca inwestycja kolejowa w powojennej Polsce (oprócz szerokotorowej LHS). Z okazji budowy dla uhonorowania jej budowniczych wyemitowano dwie okolicznościowe plakietki upamiętniające oddanie kolejnych odcinków CMK-i: pierwsza plakietka za lata 1971-1976 i druga za lata 1971-1977 (całość budowy). Samą magistralę zaprojektowano w latach 1970-1971 przewidując dostosowanie jej do prędkości 200-250 km/godz. Zbudowano ją w latach 1971-1977; w latach 1979-1980 całkowicie ją zelektryfikowano a w latach 1985-1986 dla prowadzenia ruchu wyposażono w czterostawną samoczynną blokadę liniową. Po oddaniu do eksploatacji kursowały po niej głównie pociągi towarowe z węglem. Pierwsze pociągi pasażerski zaczęły po niej jeździć po wejściu w życie rozkładu jazdy na lata 1984/5 i to z prędkością 140 km/godz. a od roku 1988 zaczęły po niej kursować pociągi z prędkością 160 km/godz. Od lat 90-tych linia poddawana jest ciągłym przebudowom i modernizacjom, często eksperymentalnym: na torach szlakowych zastosowano podkłady strunobetonowe, przytwierdzenia szyn sprężyste, zamontowano nową sieć trakcyjną do ruchu 250 km/godz., rozjazdy z ruchomymi dziobami zwrotnic, rozjazdy sieciowe, komputerowe systemy sterowania. W roku 2009 na CMK rozpoczęto instalację europejskiego systemu sterowania ETCS poziomu 1 dla którego zamontowano około 1200 balis torowych. Umożliwiło to od roku 2014 kursowanie składów pociągów Pendolino z prędkością 200 km/godz. Jednocześnie wprowadzono minimalną prędkość dla pociągów towarowych co praktycznie skutkowało wyeliminowaniem ich jazd po tej linii (dotychczas jeździło około 15 pociągów dziennie). Ze względu na dobre warunki techniczne nawierzchni torowej, profilu torowego, ustroju sieci trakcyjnej linia wykorzystywana jest do testowania nowego taboru kolejowego. Przy okazji bito rekordy prędkości pociągów (np. 24.11.2013 r. rekord prędkości pojazdu szynowego w Europie Wschodniej zestawem ED250-001 firmy Alstom).