1 GROSZ STANISŁAW AUGUST PONIATOWSKI (1768 G)

1 GROSZ STANISŁAW AUGUST PONIATOWSKI (1768) z literką G drukowaną. Moneta w obiegu do 1795 r.



AWERS (obverse) :

Monogram królewski "SAR" (Stanislaus Augustus Rex - Stanisław August Król). Nad nim korona, po bokach data emisji : 1768. Fragmentami widoczny na brzegu pierścień z kreseczek.



REWERS (reverse) :

Herb polsko-litewski z Ciołkiem, herbem Poniatowskich,w środku. Nad nim korona, wokoło gałązki lauru, pod nimi litera "G" zarządcy mennicy w latach 1765-1768 - baron Piotr Mikołaj Gartenberg von Sadogórski.

Naokoło napis :

I ● GROSSVS REG: POL: M: D: L: (jeden grosz Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego.

W słowie GROSSVS, na wzór rzymski - literka V zamiast U.

Fragmentami widoczny na brzegu pierścień z kreseczek.



Mennica Kraków. Według ustaleń Rafała Janke w zależności od wariantu napisu na rewersie: GROSSVS - mennica Kraków, GROSSUS - mennica Warszawa. Odnosi się to do monet miedzianych SAP z lat 1766 -1768 Źródło: R. Janke, Podział monet miedzianych Stanisława Augusta Poniatowskiego na mennicę, „Biuletyn Numizmatyczny”, nr 4 (336), 2004. R. Janke, Rzadkie odmiany półgroszy i groszy Stanisława Augusta Poniatowskiego, „Przegląd Numizmatyczny”, nr 1 (64), 2009.



Stanisław August Poniatowski - ur. 1732 r.- zm. 1798 r.

Król Polski: 1764 r. - 1795 r.

Rodzice: Stanisław Poniatowski, Konstancja Czartoryska

Żona: Elżbieta Szydłowska-Grabowska

Dzieci: Konstancja Grabowska, Michał Grabowski, Izabela Grabowska, Stanisław Grabowski

Miejsce pochówku: Bazylika św. Jana w Warszawie



Jeszcze za życia Augusta III, w 1763, stronnictwo Czartoryskich przygotowywało zamach stanu i wprowadzenie na tron polski przedstawiciela swojego obozu z pomocą wojsk rosyjskich.

11 kwietnia 1764 nastąpiło podpisanie porozumienie pomiędzy Rosją i Prusami odnośnie przeprowadzenia w Rzeczypospolitej elekcji wspólnego kandydata. Wybór padł na stolnika litewskiego Stanisława Antoniego Poniatowskiego, który jako były kochanek Katarzyny II, gwarantował uległość wobec Rosji.



Od początku nie budził sympatii szlachty, która odnosiła się do niego z nieufnością i uważała go za zwolennika Rosjan. Także jego pochodzenie, czyli ze średniej szlachty, nie przyniosło mu popularności. Wszystko to spowodowało, że od początku miał przeciwko sobie szlachtę.

Po swoim wyborze na króla, dążył do przeprowadzenia w Rzeczypospolitej reform politycznych, gospodarczych i wojskowych. Chciał realizować swoją własną politykę. Utworzono wtedy komisję skarbową i wojskową i nieznacznie ograniczono liberum veto.



Wszystko to doprowadziło do pogorszenia stosunków z Rosją, która obawiała się utraty swoich wpływów w Polsce. Spowodowało to z czasem interwencję Rosji, która zahamowała rozpoczęty przez króla proces reform.



W 1772 r. dokonał się I rozbiór Polski przez Rosję, Prusy i Austrię. I chociaż król stosował politykę biernego oporu i opóźniania, to jednak ostatecznie musiał uznać utratę części ziem polskich i kontrolę rosyjskiego ambasadora.