Radłów - tablica erekcyjna kościoła

tytuł: Radłów - tablica erekcyjna kościoła



rozmiar foto: 12 x 14 cm



pochodzenie ilustracji:

prawdopodobnie Tygodnik Ilustrowany 1860, t.II, nr 54, str. 505



dodatkowy opis:

Tablica erekcyjna często występująca w architekturze gotyckiej płyta kamienna wykonana na elewacji kościoła, upamiętniająca budowę danej świątyni lub założenie parafii. Przedstawiała płaskorzeźbę fundatora (np. król, biskup) ofiarowującego symboliczny kościół swemu patronowi lub Matce Boskiej oraz inskrypcję opisującą to wydarzenie, wykonaną w kamieniu w dolnej części płyty lub na jej obrzeżach. Zygmunt Gloger w swojej „Encyklopedii staropolskiej ilustrowanej” ,tom IV, przedstawia dwie przykładowe tablice erekcyjne:



Pierwszą jest tablica erekcyjna kościoła w Radłowie z roku 1337, wykuta z piaskowca pińczowskiego w kształcie trójkąta o dwóch bokach górnych łukowatych. Treść rzeźby stanowią 3 pola laskowaniem od siebie oddzielone, ozdobami stylu ostrołukowego u góry zamknięte. W środkowem polu jest przedstawiona w wypukłorzeźbie postać ś. Jana Chrzciciela z czaszą (utrąconą) w ręku. W prawem od ś. Jana polu biskup Jan Grot klęczący podaje świętemu patronowi swemu kościół. W lewem polu klęczy postać ubrana po świecku i paskiem przewiązana, wyobrażająca może budowniczego kościoła. Figury wypukłorzeźby odziane udrapowaniem zakroju gotyckiego; cała rzeźba pełna prostoty, nie bez zalet artystycznych. Brzegami tablicy biegnie dookoła wstęga z napisem o charakterze głosek lapidarnym, zaczynającym się na łuku lewym, który tak brzmi: „Anno Dm. (domini) M.CCCXXX.VII M.S (mensis septembris) Johns (Johannes) Grothones. eps. (episcopus) crac.(oviensis) fecit. hanc. aeccam. (ecclesiam) in hone (honorem) sancti. Johis. (Johannis) babti(stae).†.” Użycie wyrazu fecit, zamiast zwykłego w takich razach erexit, rzuca wątpliwość, czy biskup Jan Grot tylko kościół wystawił czy i parafię założył. Długosz w katalogu biskupów krak. mówi tylko o wystawieniu przez Grota kościoła w Radłowie z cegły palonej, pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela; biskup zaś Łętowski w swoim katalogu, dodając „i w Dobrowodzie” powiada: „i uposażył oba dziesięcinami od stołu swego”, co oznaczałoby, że Grot był założycielem obu tych parafii.

(www.nhmz.pl)