OPCJE:
Zdjęcia na licencji:
Eksponaty w kolekcji
34 / 52
<
>
Radzieckie opancerzone działo samobieżne, skonstruowane w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych XX wieku, w Biurze Konstrukcyjnym SKB-40 Mytyszczinskich Zakładów Budowy Maszyn (MMZ) przez zespół pod kierownictwem Nikołaja A. Astrowa. Nowy pojazd mial zastąpić w wojskach lekkie działa samobieżne SU-76M, pochodzące z czasów II wojny światowej.

Jako nośnik nowego działa, oznaczonego kryptonimem "Obiekt 573", Astrow postanowił wykorzystać bardzo udane podwozie czołgu PT-76. Podobnie standardowy miał być układ napędowy z silnikiem wysokoprężnym z czołgu PT-76, ale w tę kwestię wmieszał się sam wicepremier Wiaczesław A. Małyszew, (odpowiedzialny w ZSRR za produkcję czołgów i pojazdów bojowych), który postawił przed konstruktorami wymóg, aby do napędu pojazdu użyć... silnika samochodowego i w ogóle w maksymalnym stopniu wykorzystać podzespoły samochodowe (co skądinąd Astrow praktykowal w swoich konstrukcjach lekkich czołgów z okresu II wojny światowej).

Prototyp "Obiektu 573" był gotowy w drugiej połowie 1953. Po dopracowaniu konstrukcji, w sierpniu 1958 pojazd przyjęto do uzbrojenia pod oznaczeniem SU-85 ("Samochodnaja Ustanowka", 85 = kaliber armaty), identycznym jak wciąż używane średnie działo z lat II wojny światowej, na podwoziu T-34. Radzieckie wojska lądowe bardzo szybko zakwestionowały jednak praktyczą przydatność nowych dział. Krytykowano zbyt słabe opancerzenie i niewydolny układ napędowy, który utrudniał utrzymanie prędkości marszowej, wymaganej w wojskach zmechanizowanych i pancernych. Wojskowym nie podobal sie także odkryty od góry przedzial bojowy.

Szczęśliwie w międzyczasie okazało się, że nowe SU-85 dość dobrze wpasowuje się w potrzeby Wojsk Powietrzno-Desantowych (WDW). Poprawiona konstrukcja (z całkowicie zakrytym i opancerzonym przedziałem bojowym), produkowana od 1961, została przyjęta na uzbrojenie tej formacji, w etatowej liczbie 31 sztuk na każdą dywizję. Oznaczenie pojazdu zmieniono odpowiednio na ASU-85 ("Awiadesantnaja Samochodnaja Ustanowka"). Działa ASU-85 miały uzupełnić, a docelowo zastapić starsze, lżejsze i słabiej uzbrojone ASU-57.

Przeznaczeniem taktycznym ASU-85 było wsparcie artyleryjskie lekko uzbrojonej piechoty oraz zapewnienie (w pewnym stopniu) obrony przeciwpancernej. Przewidywano i najczęściej stosowano dostarczenie ich samolotami An-12 i An-22 na opanowane lotniska, chociaż wbrew często spotykanym informacjom, działa te mogły być także desantowane na spadochronach (z użyciem platformy P-16), co jednak praktykowano dość rzadko.

Działa ASU-85 znalazły się także w niewielkiej liczbie na wyposażeniu ludowego Wojska Polskiego. Ich jedynym użytkownikiem był 35 Dywizjon Artylerii Samobieżnej (35 DAS), istniejący w latach 1966 - 1976 i wchodzący w skład 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej (6 PDPD).

Dość niejasna jest kwestia faktycznego użycia bojowego dział ASU-85. Nie podlega dyskusji ich udział w niesławnej inwazji na Czechosłowację w roku 1968 (uczestniczyły w niej niestety i polskie wozy z 35 DAS). Natomiast co do ich obecności w czasie arabsko-izraelskiej "wojny sześciodniowej", czy radzieckiej inwazji na Afganistan - tu informacje są sprzeczne.

Proces wycofywania ASU-85 rozpoczął się z chwilą wprowadzenia na uzbrojenie WDW pojazdów nowej generacji BMD-1.

Ciekawostka: pierwsze użycie ASU-85 w ramach 6 PDPD (jeszcze przed utworzeniem 35 Dywizjonu Artylerii Samobieżnej) mialo miejsce w 21 października 1965, gdy Dywizja desantowała się nad Erfurtem (ówczesna NRD) podczas manewrów "Burza Październikowa". Na czas tych manewrów, Dywizji przydzielono 12 dział ASU-85 "wypożyczonych" ze składu 7 Gwardyjskiej Dywizji Powietrznodesantowej z Kowna, których załogi przebrano w polskie mundury. Działa te przewieziono samolotami An-12 i wyładowano na lotnisku "zdobytym" przez polskich spadochroniarzy.

W kolekcji: działo ASU-85 ze składu 35 Dywizjonu Artylerii Samobieżnej 6 PDPD, pierwsza połowa lat siedemdziesiątych XX wieku.

Model w skali 1/35, zestaw Trumpeter
Data dodania: 16 lipca 2017
Miejsce pochodzenia: ZSRR
Stan eksponatu: Bardzo dobry
Pomóż uzupełnić opis Dowiedz się więcej Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!
Eksponat został odwiedzony łącznie 1851 razy od 16 lipca 2017
Reklama
Dodaj komentarz
Konto Komercyjne
17 marca
Bardzo ładny model, w swojej kolekcji ma 2 łuski do asu 85. 
Kustosz
27 sierpnia 2020
O  jeżu swietny! Moj stary profil ze starym awatarem...  :D A tak na powaznie, patrz jakto czasami rozne zagadki sie rozwiazuja po jakims czasie. Fajnie ze temat zostal ogarniety.
Kustosz
27 sierpnia 2020
Wygląda na to, że po latach coś się wyjaśniło z organizacją 35 DAS. Otóż utworzono go na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 059/org. z dnia 3 maja 1966 r Z artykułu T.Szulca "Radzieckie działa samobieżne 1945-1990. Część 4" ("Poligon" nr 65 z kwietnia 2018) wynika, że nie tworzono go na radzieckim etacie (31 dział) tylko jednak na zmniejszonym (25 dział). W dodatku podobno nawet nie odebrano wszystkich zamówionych, a jedynie 13, więc de facto był to "półdywizjon".
Czyli chyba można skończyć wątek polskich ASU-85 :-)
Kustosz
19 lipca 2017 , edytowany: 20 lipca 2017
A to jeszcze większa zagwozdka... Bo na pewno były też działa z numeracją "90xx". Dwa są nawet w muzeach - 9011 w Skarżysku i 9044 w Poznaniu (numer tego pierwszego potwierdził były żołnierz 35 DAS, który był kierowcą tego właśnie wozu, tu jest link: http://skarzysko.info/art/810/Spotkanie-po-latach-w-Muzeum-Orla-bialego.html).
Poza tym łączna liczba 24 nie pasuje do schematu "6 dział x liczba baterii + działo dowódcy dywizjonu". W każdym razie szukam dalej.

Aktualizacja: coś zaczyna się klarować. Wygląda na to, że w 35 DAS występowały następujące bloki numerów ASU-85: 16xx, 30xx, 40xx i 90xx, przy czym w blokach nie występowała numeracja "po kolei", a z przerwami. To pasuje zarówno do informacji od Kolegi eldiablo, jak i do znanych numerów konkretnych dział (wygląda na to, że były także: 3003, 3046, 9012). Czyli jednak rozstrzygnąć powinien dokument "Etat 2/287".
Przy okazji: numer 1601 nosiło najprawdopdodobniej działo dowódcy Dywizjonu.
19 lipca 2017
Odpowiedz ktora otrzymalem ponownie- "...mianowicie było 12 w latach funkcjonowAnia jednostki, pierwsze miały numery zaczynające sie na 1601 bodajże potem seria 30.. 41.. " Troche enigmatycznie pisane wiec ja to rozumiem tak ze najpierw bylo 12 dzial z numeracja od 1601 do 1612 a pozniej kolejne z numeracja 30 (1630?) do 41 (1641?) co oznacza ze bylo kolejnych 12 dzial, ergo 24 wszystkich.
18 lipca 2017
Ja o to pytałem i nawet dostałem odpowiedź tylko że coś się skopało i miałem pół tekstu z literami zastapionymi innymi znakami. W sumie wyszło jak bym miał szyfrogram z enigmy bez maszyny deszyfrujacej... Poprosiłem aby napisał jeszcze raz bez polskich znaków, może cos pomoże.
Kustosz
17 lipca 2017
Dzięki ponowne!
Te informacje akurat znam, bo sporo o 35 DAS można się doszukać (łącznie z nazwiskami dowódców, szczegóły udziału w operacji "Dunaj" itp), ale gdyby udało się rozwiązać "zagadkę etatu" - czy był odzwierciedleniem radzieckiego, czy też był mniejszy - to byłoby coś fajnego. Prywatnie obstawiam liczbę 25, bo taka powtarza się w kilku wspomnieniach, do których udało mi się dotrzeć.
17 lipca 2017
Użytkownik eldiablo- forum modelwork.pl

"35 Dywizjon Artylerii Samobieżnej (35das) – pododdział artylerii samobieżnej wojsk powietrznodesantowych Sił Zbrojnych PRL.

Dywizjon został sformowany w 1966 roku w Krakowie-Rakowicach (JW 3245), w składzie 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej. W końcu 1976 roku jednostka została rozwiązana.
Po raz pierwszy oficjalnie, dywizjon ASU-85 zaprezentował się na defiladzie z okazji 1000-lecia państwa polskiego 22 VII 1966 r.

Dywizjon brał udział w ćwiczeniach: „Burza Październikowa”, „Odra – Nysa 69”, „Braterstwo Broni” w 1970 r. oraz w interwencji w Czechosłowacji.


ASU-85 było używane przez polską 6 Pomorską Dywizję Powietrzno Desantową, a dokładniej przez wchodzący w jej skład dywizjon artylerii. 12 dział dostarczono dywizji w roku 1965 na manewry "Burza październikowa"ale dopiero 12 pierwszych wozów przybyło do Polski 13 czerwca 1966 r. po wcześniejszym zorganizowaniu kursu dla mechaników-kierowców. W lipcu 1967 dywizjon przeprowadził pierwsze ćwiczenia na poligonie w Szymanach na Mazurach……"

http://www.modelwork.pl/viewtopic.php?f=235&t=54337&p=808213&hilit=letni+poligon#p808213

Poza tym zadałem pytanie o etatową ilość wozów w jednostce, czekam na odpowiedź.
17 lipca 2017
Jak nikt nie wspomoze to zapytam kolesia z forum modelarskiego. Gosciu sklejal kiedys to dzialo i robil diorame na podstawie oryginalnego zfjecia z cwiczen 6PDPD, z tego co wiem to sluzyl w jednej z jednostek tej dywizji, moze cos bedzie wiedzial.
Kustosz
17 lipca 2017
Dziękuję!
Tych dział w LWP było niewiele, ale i tak nie jest nawet pewne, ile w ogóle... Czy było ich 31 (jak w każdej radzieckiej dywizji - 5 baterii po 6 dział, plus działo dowódcy), czy tylko 25 (4 baterie plus działo dowódcy)?
Czy ktoś z Kolegów ma może w swoich zbiorach dokument opisujący "Etat 2/287" według którego formowano 35 DAS?
16 lipca 2017
Fajny model i ciekawy wyczerpujacy opis. Wiedzialem o tych "wypozyczonych" na czas cwiczen ale wlasnie nie do konca znalem historie tych ktore byly "nasze".
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. MyViMu.com nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.

Ta witryna korzysta z plików cookies w celu dostosowania zawartości do preferencji użytkownika oraz tworzenia anonimowych statystyk, również przy użyciu usługi Google Analytics. Kliknięcie "Tak, zgadzam się" lub dalsze korzystanie z serwisu bez wybrania żadnej z opcji oznacza akceptację cookies i przetwarzania danych zbieranych automatycznie, zgodnie z Regulaminem.

Kliknij tutaj, jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o wykorzystaniu danych zbieranych automatycznie.