Ostatni z prezentowanych modeli wiatraków, to wiatrak przemiałowy typu holender, posadowiony na murowanym budynku. Wiatrak posiada w tylnej części czepca tzw. wiatraczek Miklego, turbinkę, która samoczynnie kierowała ruchomy czepiec frontem do wiatru. Śmigi z kolei wyposażono w ruchome żaluzje, które w zależności od siły wiatru stroczono ręcznie, albo też montowano specjalne proste urzadzenie, które zmieniało kąt ustawienia łopatek samoczynnie. Miało to na celu wyeliminowanie zagrożenia połamania śmigów, lub co gorsza oderwania całego czepca podczas sztormów. Zupełnie jak refowanie żagli na żaglowcu. Model przeze mnie wykonany znów nie przedstawia konkretnego obiektu, lecz jest pewną kompilacją różnych wiatraków żuławskich.
Zdjęcia pochodzą z netu przedstawiają kolejno: wiatrak ze wsi Węgle koło Elbląga (nieistniejący), w Palczewie (zachowany i obecnie remontowany) oraz wiatrak w Wikrowie w jego ostanich godzinach istnienia.
Na obrzeżach Żuław Gdańskich zachowały się jeszcze dwa wiatraki holenderskie w Pszczółkach i w Tczewie.
Model wykonany całkowicie z drewna, wg mojego projektu w skali 1:20.
Jest już weteranem i trochę mu się od życia oberwało.
PS. Z ciekawostek, to przed Drugą Wojną Światową na Żuławach Elbląskich funkconowało 35 wiatraków przemiałowych, z których 5 wykorzystywano jeszcze jako młyny do lat 50-ych XX w.
Po wojnie ludność, osadzona (często przymusowo) na tych terenach, wiatraki traktowała jako rezerwuar drewna opałowego i część z nich nawet nie miała pojęcia do czego toto służyło. Reszta zgorzała w różnych okolicznościach, zostały dwa. I tak krainę wiatraków, pozbawiono tych charakterystycznych dla niej budowli.
Data dodania: 13 kwietnia 2021
Stan eksponatu: Bardzo dobry
Pomóż uzupełnić opis
Zauważyłeś błąd lub wiesz coś więcej na temat tego eksponatu?
Zasugeruj właścicielowi poprawiony opis i Zdobądź punkty dla swojego muzeum!
Jak już wspomniałem, jest już kilku pasjonatów na Żuławach, którzy chcą wskrzesić "zawiatraczenie" tego regionu. Jeden już stoi w Mokrym Dworze i można go zwiedzać.
Pozdrawiam.
Ludzie byli biedni, bo wpierw gnębili ich hitlerowcy, za to, że jako specyficzna społeczność wyznaniowa nie chcieli walczyć za fuhrera i fatherland, później nasi potraktowali ich jako złych Niemców i wysiedlili.