Zamki znad Zalewu Wiślanego. Pokarmin

Zamek Brandenburg, bo tak właściwie powinien się od nazywać posiadał dom konwentu na planie prostokąta o bokach 65,4x52m, czyli był większy od Malborskiego. Zaczęto go budować prawdopodobnie pod koniec lat 60-tych XIII w, po spaleniu w czasie najazdu pruskiego pierwszej powstałej w tym miejscu budowli, czyli podobnie, jak wyżej wspomniany. Posiadał wiele cech wspólnych takich jak, rzut na planie prostokąta, zabudowane pierwotnie dwa (nieco później trzy) skrzydła, zdobienia murów cegłą zendrówką, otoczony był parchamem i fosą. Zastosowano w nim też cegłę glazurowaną w różnych kolorach. Był jednym z ważniejszych zamków w państwie, a komturia pokarmińska była jedną z największych. Na tej budowli wzorowano się wznosząc podobne twierdze krzyżackie z tego okresu, takie jak Malbork, Lochstedt, Królewiec, czy nawet dalsza rozbudowa zamku w Bałdze.

Jedyne poważniejsze badania archeologiczne przeprowadzono pod koniec wieku XIX pod kierunkiem Conrada Steinbrechta, najwybitniejszego znawcy architektury średniowiecznej w Prusach, człowieka który w dużej mierze tak naprawdę przyczynił się do uratowania tego, co wtedy jeszcze z tych budowli pozostało. Kilka wykopanych wtedy granitowych kolumn wmontował do rekonstruowanego wtedy przez niego zamku w Malborku. Zresztą w malborskim zamku znalazły się elementy nie tylko z Pokarmina, ale też z wielu innych budowli i dzięki temu wiele z nich przetrwało. Ale o tym później w części dotyczącej Malborka. Steinbrecht wykonał też plan zamku, na którym ponazywał poszczególne pomieszczenia, ale jedyne co pewne to lokalizacja kaplicy zamkowej z ołtarzem orientowanym na południowy wschód. Niepewne jest też istnienie bergfriedu w narożniku północnym, z uwagi na nieodkryte ławy fundamentowe w tymże narożniku, ale jeżeli miałby już być zbudowany, to tylko w tym miejscu. Nieznane jest też położenie danskeru, ale za to dokładnie umiejscowiono bramę wjazdową na osi skrzydła południowo wschodniego obok kościoła zamkowego, co było już typowe dla następnych zamków konwentualnych. Dziedziniec okalały murowane krużganki, których relikty zostały odkopane. Całe założenie składało się z dwóch części, czyli zamku wysokiego i dużego przedzamcza, ulokowanego od południowego wschodu. Zamek został zniszczony podczas tzw. Wojny Pruskiej 1519-1521, czyli pod koniec istnienia państwa krzyżackiego i nigdy nie został już odbudowany, a rozebrano go w XVIII w. Po Steinbrechcie nie prowadzono już żadnych badań na terenie po byłym zamku w (uwaga) Uszakowie (co mieli rycerze zakonni wspólnego w osłami cziort jewo znajet), władze sowieckie, a obecnie rosyjskie nie są na razie zainteresowane takimi działaniami.

 

Elewacje z wykorzystaniem rysunków C. Steinbrechta

Plan  oraz zdjęcia C. Steinbrechta