Biwak Kozaków na Polach Elizejskich w Paryżu

Kiedy Kozacy splądrowali Pola Elizejskie

W marcu 1814 Napoleon został pokonany przez koalicję aliancką. Rosyjskie wojska carskie, poprzedzone straszliwą reputacją, osiedlają się tysiącami w ogrodach przy alei.

Biedny André Le Notre! Mistrz ogrodnictwa Ludwika XIV obróciłby się w grobie, gdyby zobaczył żołnierzy carskich plądrujących jego Pola Elizejskie. Majestatyczne otoczone wiązami, które półtora wieku wcześniej starannie posadził w nierównych rzędach? Te łobuzy robią z niego podpałkę do ogrzewania i gotowania! Nawet ich konie zabrały się do niszczenia tej drogiej paryżanom promenady: ich żarłoczne zęby obierają korę drzew, na których są związani czwórkami.

Widząc, jak te tysiące kosmatych jeźdźców opanowują aleję, paryżanie mówią sobie, że Kozacy, których sama wzmianka budzi lęk, trzymają się opisów, jakie czyniono o nich w broszurach naklejanych na murach od rosyjskiej wsi w 1812 r.: „dzikusy”, „pół-człowiecze pół-bestia” ubrane w połatane kożuchy. „Zjadacze świec” wystarczająco dobre, by masakrować, plądrować, gwałcić… Nowa „Attila”, tak mówią popularne piosenki. I może to być prawda na Polach Elizejskich: tam, gdzie biwak kozacki, drzewa prawdopodobnie nigdy nie odrosną!

Wydzielają śmierdzący zapach; szkodniki je pożerają”

Co robili w Paryżu na początku wiosny 1814 roku? Trzy miesiące wcześniej, w styczniu, 250-tysięczne wojska rosyjskie, pruskie, austriackie i angielskie przeprawiły się przez Ren, zdeterminowane, by pozbyć się Napoleona. Naprzeciw nich cesarz był w stanie zmobilizować jedynie 70 000 ludzi, którzy dzielnie odpierali nieuniknione. Ale 31 marca wojska alianckie wkroczyły zwycięsko do Paryża przez Porte de Pantin.

Na ich czele car Aleksander I, główny wykonawca tej koalicji, chce uspokoić: „Mam tylko jednego wroga we Francji (przyp. red.: Napoleon, który kilka dni później abdykuje i wyjedzie na swoje pierwsze zesłanie na wyspę Elba) Wszyscy Francuzi poza nim są przeze mnie dobrze widziani […] Szanuję odwagę i chwałę wszystkich dzielnych ludzi, z którymi walczyłem od dwóch lat” – schlebia.

Wnuk wielkiej rosyjskiej Katarzyny II może tak powiedzieć, reputacja jego Kozaków niepokoi paryżan. Jeśli oficerowie carscy byli ulokowani u miejscowych, „barbarzyńcy z Północy” obozowali na Polach Marsowych, a zwłaszcza na Polach Elizejskich, gdzie ich obecność budziła pewien niesmak: „Wydychają śmierdzący zapach; szkodniki je pożerają”, pisze w swoim pamiętniku Marie-Anne de Marigny, starsza siostra Chateaubriand. Anglik Thomas Underwood też jest surowy: „Po lewej stronie drogi”, opisuje, obserwuje Prusów, „zdyscyplinowanych”, gdzie panuje „porządek” i „wojskowy luksus”. Z drugiej strony po prawej „widoło tylko zdezorientowaną masę barbarzyńców z Donu, z pustyń tatarskich i wybrzeży Morza Kaspijskiego”.

Okupacja rosyjska - jak dotąd najliczniejsza armia - napina trochę nostalgii za upadłym imperium. 4 maja na Polach toczą się trzy pojedynki: śmiertelnie ranny jest Francuz i dwóch Rosjan. Walki mnożą się, podobnie jak grabieże na alei. Prefekt policji, Etienne Pasquier, poskarżył się okupantom, że plantacje zostały zniszczone. Car, mieszkający w Pałacu Elizejskim, udał się jako sąsiad, aby sam zobaczyć szkody i wydał rozkaz, aby je położyć. „Aleksander to oświecony władca, który chce wprowadzić Rosję na koncert narodów europejskich. Chce dać dobry wizerunek, przede wszystkim nie oczerniać miasta, które jest symbolem cywilizacji – wyjaśnia historyk Jacques Hantraye (*).

Ale wraz z upływem tygodni mieszkańcy stają się odważniejsi. Kierowani ciekawością podchodzą do biwaków, gapią się na tych „wysokich na sześć stóp” Kozaków, którzy noszą workowate spodnie i zabawny futrzany kapelusz. Na oczach zdumionych spacerowiczów naprawiają mundury, wykonują niesamowite akrobacje, kręcą się półnadzy, by kąpać konie w Sekwanie. Wódka, która swobodnie spływa im do gardeł, sprawia, że ​​śpiewają sprośne refreny. Grając na strachu, jaki budzi ich zła reputacja, przewracają oczami i chrząkają, co kończy się wybuchami śmiechu!

Surowi, ale czarujący Kozacy

Ten występ na żywo kończy się rozwianiem zaciekłych uprzedzeń podsycanych przez dwa lata propagandy. Hałas rozprzestrzenia się po mieście: Kozacy są szorstcy, ale czarujący! Zwłaszcza, że ​​z podwojoną przez cara pensją uszczęśliwiali kupców, sprzedając im chleb, pomarańcze, brandy czy piwo, przez co krzywili się z niesmakiem. Victor Hugo, lat 12, wspominał później tych Kozaków, „którzy w żaden sposób nie przypominali swoich wizerunków; nie mieli naszyjników z ludzkich uszu; nie podpalali domów; byli delikatni i uprzejmi; mieli głęboki szacunek dla Paryża, który był dla nich świętym miastem”.

30 maja traktat podpisany z nowym królem Ludwikiem XVIII ustalił granice Francji pozbawionej napoleońskich podbojów. Na początku lata wojska rosyjskie całkowicie zerwały obóz. Opuścili stolicę z potężnymi wspomnieniami i aleją w opłakanym stanie, którą szybko udało się naprawić i upiększyć.



Autor Jazet, Jean-Pierre-Marie (Paryż, w 1788 r. - Paryż, w 1871 r.),

Grawer Sauerweid, Alexandre-Iwanowitsch (w 1783 - Sankt-Petersburg, w 1844),

autor modelu Neveu (lub Nepveu), Auguste,

dystrybutor druku

Data produkcji: około 1814

Datowanie w wieku: 19 wiek

Rodzaj(e) przedmiotu(ów): Grafika, grafika

Nominał(e): Wydrukować

Materiały i techniki: Rytownictwo

Miejsce(a) wykonania/realizacji: Paryż

Wymiary - grafika: Wysokość: 32,7 cm Szerokość: 56,3 cm

Wymiary - Montaż: Wysokość: 50,6 cm Szerokość: 65,2 cm